KAMU
YÖNETİMİ TEMEL KANUNU TASARISI
Tasarı
metni
3
Kasım 2003
Merkezi
yönetim ile yerel yönetimler arasındaki görev, yetki ve sorumlulukları
yeniden belirleyen Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı, kamuoyuna açıklandı.
Tasarı,
Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin ve Başbakanlık Müsteşarı Prof.
Dr. Ömer Dinçer tarafından 3 Kasım 2003'de düzenlenen basın toplantısıyla
kamuoyuna açıklandı.
9'u
geçici 60 maddeden oluşan tasarı, pekçok kurum, kuruluş ve sivil toplum örgütünün
görüşü alınarak 10 uzman tarafından hazırlandı.
Merkezi
yönetim ile yerel yönetimler arasındaki görev, yetki ve sorumlulukları
yeniden belirleyen Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı metni şöyle:
(3
Kasım 2003)
KAMU
YÖNETİMİ TEMEL KANUNU TASARISI
BİRİNCİ
KISIM
Kamu
Yönetiminin Amaç, İlke ve Görevleri
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Tanımlar ve Temel İlkeler
Amaç
Madde
1- Bu Kanunun amacı, katılımcı, saydam, hesap verebilir, insan hak ve özgürlüklerini
esas alan bir kamu yönetiminin oluşturulması; kamu hizmetlerinin adil, süratli,
kaliteli, etkili ve verimli bir şekilde yerine getirilmesi için merkezi idare
ile mahalli idarelerin görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi;
merkezi idare teşkilatının yeniden yapılandırılması ve kamu hizmetlerine
ilişkin temel ilke ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde
2- Bu Kanun, merkezi idare ile mahalli idareleri ve bunların bağlı, ilgili ve
ilişkili kurum ve kuruluşlarını kapsar.
Tanımlar
Madde
3- Bu Kanunda geçen deyimlerden;
a)
Merkezi idare: Başbakanlık ve bakanlıklar ile bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşları,
b)
Mahalli idare: İl özel idaresi, belediye ve köyü,
c)
Stratejik plan: Kamu kurum ve kuruluşlarının orta ve uzun vadeli amaçlarını,
temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini,
bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren
planı,
ifade
eder.
Kamu
yönetiminin temel amaç ve görevi
Madde
4- Kamu yönetiminin temel amaç ve görevi, halkın hayatını kolaylaştırmak,
huzur, güvenlik ve refahını sağlamak, hayat kalitesini geliştirmek, kişilerin
hak ve özgürlüklerini kullanmalarının önündeki engelleri kaldırmak ve bu
amaçlarla kanunlarla verilen görev ve hizmetleri yerine getirmektir.
Kamu
yönetiminin kuruluş ve işleyişinin temel ilkeleri
Madde
5- Kamu yönetiminin kuruluş ve işleyişinde esas alınacak temel ilkeler şunlardır:
a)
Kamu yönetiminin kuruluş ve işleyişinde, idarenin bütünlüğü esastır.
b)
Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde, sürekli gelişim,katılımcılık,
saydamlık, hesap verebilirlik, öngörülebilirlik, yerindelik, beyana güven
ile hizmetten yararlananların ihtiyacına ve hizmetlerin sonucuna odaklılık
esas alınır.
c)
Yapılacak yeni düzenlemeler ve ihdas edilecek birimler için düzenleyici etki
analizi yapılır.
d)
Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde ve bu hizmetlerden yararlandırmada ayırımcılık;
bu hizmetlerle ilgili olarak insan hak ve özgürlüklerini kısıtlayıcı düzenleme
ve uygulama yapılamaz.
e)
Görev, yetki ve sorumluluklar, hizmetten yararlananlara en uygun ve en yakın
birime verilir.
f)
Kamu hizmetlerine ilişkin temel kararların alınmasında, ilgili kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları ve sivil toplum örgütlerinin görüş ve
önerilerinden yararlanılır.
g)
Kamu kurum ve kuruluşları, halkın bilgi edinme hakkını kullanması için
gerekli tedbirleri alır.
h)
Kamu hizmetlerinde bilgi teknolojilerinden etkili ve yaygın şekilde yararlanılır.
i)
Kamu kurum ve kuruluşları, insangücü ve maddi kaynaklarını etkili ve
verimli şekilde kullanır, bu amaçla kendi aralarında işbirliği yapar.
j)
Kamu hizmetlerinin usul ve standartları belirlenerek, hizmetten yararlananların
bunları önceden bilmesi sağlanır. Kamu kurum ve kuruluşlarının üst yöneticileri,
hizmetlerin bu standartlara uygun şekilde yerine getirilmesinden ve hizmetten
yararlananların ihtiyacına uygunluğunu sağlamaktan sorumludur.
k)
Kamu kurum ve kuruluşlarınca, gerçek ve tüzel kişilerden, sadece hizmet
usul ve standartlarında öngörülen bilgi ve belgeler istenebilir. Bilgi ve
belge istemine ilişkin usul ve standartlar; etkililiği, verimliliği ve
basitleştirmeyi sağlamak amacıyla düzenli olarak gözden geçirilir.
l)
Kamu kurum ve kuruluşları, kanunlarla kendilerine açıkça görev olarak
verilmeyen ve kuruluşun amacıyla doğrudan ilgili olmayan alanlarda işletme
kuramaz, mal ve hizmet üretimi yapamaz, bu amaçla personel, bina, araç, gereç
ve kaynak tahsis edemez.
İKİNCİ
BÖLÜM
Merkezi
İdarenin ve Mahalli İdarelerin Yetki, Görev ve Sorumlulukları
Merkezi
idarenin genel yetkileri
Madde
6- Merkezi idarenin kamu hizmetleri ile ilgili yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a)
Kamu hizmetlerine ilişkin ulusal düzeyde genel ilke ve politikalar, amaç ve
hedefler ile standartları belirlemek,
b)
Kamu hizmetlerinin hukuka, belirlenen politika ve standartlara
uygunluğunu izlemek, değerlendirmek ve denetlemek,
c)
Hizmetlerin verimli ve merkezi idare ile mahalli idareler arasında koordinasyon
içerisinde yerine getirilmesini sağlamak,
d)
Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör, kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşları ve sivil toplum örgütleri arasında
iletişim
ve işbirliğini sağlayıcı mekanizmalar oluşturmak, hizmet ve işlev
kapasitelerini geliştirmek,
e)
Kamu hizmetlerini uygun ölçek ve nitelikte olmak üzere merkezde, gerekli
durumlarda yetki genişliği ilkesi çerçevesinde taşrada ve yurtdışında örgütlenerek
yerine getirmek.
Merkezi
idare tarafından yürütülecek görev ve hizmetler
Madde
7- Merkezi idare tarafından yürütülecek görev ve hizmetler şunlardır:
a)
Adalet, savunma, güvenlik, istihbarat, dış ilişkiler ve dış politikaya ilişkin
görev ve hizmetler,
b)
Maliye, hazine, dış ticaret, gümrük hizmetleri ile piyasalara ilişkin düzenleme
görev ve hizmetleri,
c)
Ulusal düzeyde ekonomik, sosyal ve fiziki planları hazırlamaya, bölgeler
arasındaki gelişmişlik farklılıklarını gidermeye yönelik program ve
projelerin uygulanmasını sağlamaya ilişkin görev ve hizmetler,
d)
Milli eğitimde eğitim ve öğretim birliğini sağlama, müfredatı belirleme
ve geliştirme görev ve hizmetleri,
e)
Diyanetle ilgili görev ve hizmetler,
f)
Sosyal güvenliğe ilişkin görev ve hizmetler,
g)
Tapu ve kadastro, nüfus ve vatandaşlığa ilişkin görev ve hizmetler,
h)
Acil durum yönetimi ve sivil savunma ile ilgili ulusal düzeyde yapılması
gereken görev ve hizmetler,
i)
Vakıflarla ilgili görev ve hizmetler,
j)
Mahalli idarelere teknik ve mali yardımda bulunma, rehberlik yapma ve eğitim
desteği sağlama görev ve hizmetleri,
k)
Kanunlarla münhasıran merkezi idare tarafından yerine getirilmesi öngörülen
ulusal nitelikli veya birden çok ili kapsayan diğer görev ve hizmetler.
Mahalli
idarelerin görev, yetki ve sorumlulukları
Madde
8- Mahalli müşterek ihtiyaçlara ilişkin her türlü görev, yetki ve
sorumluluklar ile hizmetler mahalli idareler tarafından yerine getirilir.
Mahalli
idareler görev, yetki ve sorumluluk alanlarına giren hizmetleri, idarenin bütünlüğüne,
kalkınma planının ilke ve hedeflerine, kanunlarla belirlenen esas ve
usullere, kendi stratejilerine, amaç ve hedeflerine, performans ölçütlerine
uygun olarak yürütür.
Mahalli
idarelerin kanunlarla verilen temel görev ve hizmetlerden herhangi birini ciddi
şekilde aksatması ve bu durumun halkın hayatını önemli ölçede olumsuz
etkilemesi durumunda, merkezi idare bu aksaklıkların giderilmesi için makul
bir süre verir. Aksaklıkların bu süre içinde de giderilmemesi halinde
merkezi idare durumun gerektirdiği tedbirleri alabilir.
Merkezi
idare ile mahalli idareler arasındaki ilişkiler
Madde
9- Merkezi idare tarafından yürütülmesi öngörülen hizmetlerden illerde
yapılması gerekenlerin, kanunlarda belirtilen istisnalar dışında, valilik
ve kaymakamlıklar tarafından gerçekleştirilmesi esastır.
Merkezi
idare birimleri, mahalli idarelerin sorumluluk alanlarına giren görev ve
hizmetler için mahalli düzeyde teşkilat kuramaz, doğrudan ihale ve harcama
yapamaz.
Merkezi
idarenin görevleri arasında sayılan hizmetlere ait yatırımlardan ilgili
bakanlıkça uygun görülenler, mahalli idareler eliyle de gerçekleştirilebilir.
Bu yatırımlara ait ödenekler, ilgili kuruluş tarafından o mahalli idare bütçesine
aktarılır. Bu ödenekler başka amaçla kullanılamaz.
Merkezi
idare, desteklemek ve geliştirmek istediği hizmetleri, proje bazında gerekli
kaynaklarını ilgili mahalli idarelere aktarmak suretiyle onlarla işbirliği içinde
yürütebilir.
Mahalli
idareler, yatırımlarını, yetkili organlarının kararıyla ve bedeli
mukabilinde başka mahalli idarelere veya merkezi idare kuruluşlarına yaptırabilir.
Mahalli idareler, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği içinde
ortak yatırım yapabilir.
Mahalli
idarelerin görev, yetki ve sorumluluk alanlarına giren konularda çıkarılacak
tüzük, yönetmelik ve benzeri düzenlemelerde, mahalli idarelerin yetkilerini
kısıtlayıcı, mahalli hizmetleri zayıflatıcı ve yerinden yönetim ilkesine
aykırı hükümler konulamaz.
Mali
kaynak dağılımı
Madde
10- Mahalli idarelere yetki, görev ve sorumluluklarıyla orantılı gelir
kaynakları sağlanır. Mahalli idarelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilatından
pay ayrılır. Payların ayrılmasına, dağıtımına ve bu paylardan yapılacak
kesintilere ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.
Kamu
hizmetlerinin gördürülmesi
Madde
11- Kamu hizmetlerinin daha etkili ve verimli olarak yerine getirilebilmesi amacıyla,
merkezi idare ile mahalli idareler, kendilerine ait hizmetlerden yetkili
organlarının kararı ile uygun görülenleri, ilgileri itibariyle üniversitelere,
noterlere, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, hizmet
birliklerine, özel sektöre ve alanında uzmanlaşmış sivil toplum örgütlerine
gördürebilir. Bu durumda idarenin sorumluluğuna ilişkin hükümler saklıdır.
İKİNCİ
KISIM
Merkezi
İdarenin Teşkilatlanmasına İlişkin Esas ve Usuller
BİRİNCİ
BÖLÜM
Merkezi
İdarenin Teşkilatlanması
Teşkilatlanmaya
ilişkin ilke ve esaslar
Madde
12- Merkezi idarenin kuruluş ve teşkilatlanmasına ilişkin ilke ve esaslar şunlardır:
a)
Görev ve yetkilerin tespiti ile teşkilatlanmada, idarenin bütünlüğü
ilkesi esas alınır.
b)
Merkezi idare; Başbakanlık, bakanlıklar, bağlı, ilgili veya ilişkili
kuruluşlar biçiminde teşkilatlanır.
c)
Merkezi idarenin teşkilatlanmasında etkili ve verimli bir yapı kurulması
amacıyla, kurum ve kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları tanımlanır.
Benzer nitelikteki hizmet ve görevler birden fazla kurum ve kuruluşa
verilemez.
d)
Merkezi idareye dahil kurum ve kuruluşlar, stratejik planlarına, yıllık amaç
ve hedeflerine bağlı olarak teşkilat yapısını, hizmet kalite standartlarını,
yönetim ve hizmet süreçlerini sürekli geliştirici tedbirleri alır.
Bakanlar
Kurulu, Başbakan ve Başbakan Yardımcıları
Madde
13- Bakanlar Kurulu, Başbakan ve bakanlardan oluşur.
Bakanlar,
Başbakan tarafından seçilir ve Cumhurbaşkanınca atanır. Başbakan,
Bakanlar Kurulunun başkanı ve Başbakanlık teşkilatının en üst amiridir.
Başbakana
yardımcı olmak ve Başbakan tarafından verilecek görevleri yerine getirmek
amacıyla sayıları sekizi geçmemek üzere Devlet Bakanı atanabilir. Başbakana
yardımcı olmak ve bakanlıklar arasında koordinasyonu sağlamak üzere en çok
üç bakan Başbakan Yardımcısı olarak görevlendirilebilir.
Başbakan
Yardımcıları ile Devlet Bakanlarının danışma ve büro hizmetlerini yürütecek
personele ait kadrolar Başbakanlık kadro cetvelinde gösterilir.
Bakanların
görev, yetki ve sorumluluğu
Madde
14- Bakan, bakanlık kuruluşunun en üst amiri olup, bakanlık icraatından ve
emri altındakilerin faaliyet ve işlemlerinden sorumludur. Her bakan aşağıdaki
görev, yetki ve sorumluluğa sahiptir:
a)
Bakanlığını, Anayasaya, kanunlara, hükümet programına ve Bakanlar
Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun olarak yönetir.
b)
Bakanlığının, bağlı ve ilgili kuruluşlarının görev alanına giren
hususlarda politika ve stratejiler geliştirir, bunlara uygun olarak yıllık
amaç ve hedefler oluşturur, performans ölçütleri belirler, bakanlık bütçesini
hazırlar, gerekli yasal ve idari düzenleme çalışmalarını yapar.
Belirlenen stratejiler, amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda
uygulamayı koordine eder, izler ve değerlendirir.
c)
Bakanlığının, bağlı ve ilgili kuruluşlarının faaliyetlerini, işlemlerini
denetler, yönetim sistemlerini gözden geçirir, kurumun yapısı ve yönetim süreçlerinin
etkililiğini gözetir, yönetimin geliştirilmesini sağlar.
d)
Faaliyet alanına giren konularda diğer bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları
ile işbirliği ve koordinasyonu sağlar.
Müsteşarın
görev, yetki ve sorumluluğu
Madde
15- Müsteşar, bakanın yardımcısı olup bakanlık hizmetlerini, bakan adına
ve onun emir ve yönlendirmesi doğrultusunda, mevzuat hükümlerine, bakanlığın
amaç ve politikalarına, stratejik planına uygun olarak düzenler ve yürütür.
Bu amaçla, bakanlık kuruluşlarına gereken emirleri verir ve bunların
uygulanmasını gözetir ve sağlar.
Müsteşar
yukarıda belirtilen hizmetlerin yürütülmesinden bakana karşı sorumludur.
Bakanlıklar
Madde
16- Bakanlıklar merkez ve taşra teşkilatından oluşur. Ancak, ekli (I) sayılı
cetvelde sayılan bakanlıklardan ekli (II) sayılı cetvelde gösterilenler taşra
teşkilatı kuramaz.
Bakanlık
merkez teşkilatı kurulmasına ilişkin esaslar
Madde
17- Bakanlıkların merkez teşkilatının kurulmasında aşağıdaki esas ve
usuller uygulanır:
a)
Anahizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimlerinin kurulması, kaldırılması,
görev, yetki ve sorumlulukları kanunla düzenlenir.
b)
Bağlı ve ilgili kuruluşlar eliyle yürütülen hizmetler için bakanlık
merkez teşkilatında ayrıca birim kurulamaz.
c)
Bakanlık merkez teşkilatında 28 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve
(b) bentlerinde gösterilenler dışında hiyerarşik kademe teşkil edilemez.
Ancak birim ve personel sayısı dikkate alınarak bakanlıklardan sadece merkez
teşkilatı bulunanlar ile müsteşarlık şeklinde kurulan bağlı kuruluşlarda
en çok üç; diğer bakanlıklarda en çok beş müsteşar yardımcılığı;
başkanlık ve genel müdürlük şeklinde kurulan bağlı kuruluşlarda en çok
üç başkan yardımcılığı ve genel müdür yardımcılığı kadrosu ihdas
edilebilir.
Bakanlık
merkez teşkilatı
Madde
18- Bakanlık merkez teşkilatı, bakanlığın sorumlu olduğu hizmetlerin yürütülmesi;
bu hizmetlerle ilgili politika, standart ve hedeflerin belirlenmesi; planlama,
koordinasyon ve denetimin sağlanması; eğitim, izleme ve değerlendirme görevlerinin
yerine getirilmesi amacıyla aşağıdaki birimlerden meydana gelecek şekilde düzenlenir:
a)
Bakanlıkların hizmet ve görev alanlarına giren faaliyetlerini yürüten
anahizmet birimleri,
b)
Bakana ve anahizmet birimleri ile bağlı ve ilgili kuruluşlara teknik,
planlama, araştırma-geliştirme, hukuki ve mali konularda yardımcı olan danışma
birimleri,
c)
İnsan kaynakları ve destek hizmetlerini yerine getiren yardımcı hizmet
birimleri.
İçişleri,
Maliye, Milli Eğitim, Sağlık ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıklarında,
temel görev ve hizmetlerin bir gereği olarak, kurum dışı müşteri, mükellef
veya üçüncü kişi ve kuruluşlara yönelik olmak üzere, kuruluş kanunlarında
belirtilmek şartıyla anahizmet birimi şeklinde rehberlik ve denetim birimi
oluşturulabilir. Hakim ve savcıların denetimi için öngörülen hükümler
saklıdır.
Bakanlık
anahizmet birimleri
Madde
19- Bakanlıkların sorumlu oldukları temel hizmet ve görevler, merkez teşkilatı
bünyesinde kurulan anahizmet birimleri tarafından yerine getirilir.
Bakanlık
danışma birimleri
Madde
20- Bakanlık merkez teşkilatında ihtiyaca göre aşağıdaki danışma
birimleri kurulabilir:
a)
Strateji Geliştirme Başkanlığı,
b)
Hukuk Müşavirliği,
c)
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.
Gerekli
görülen hallerde 33 üncü maddede öngörülen esaslar dahilinde bakanlık müşavirliği
kadrosu ihdas edilebilir.
Bağlı
kuruluşların merkez teşkilatında ihtiyaca göre Strateji Geliştirme Daire
Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği ile Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
kurulabilir.
Bakanlık
yardımcı hizmet birimleri
Madde
21- Bakanlık merkez teşkilatında ihtiyaca göre aşağıdaki yardımcı
hizmet birimleri kurulur:
a)
Özel Kalem Müdürlüğü,
b)
İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı,
c)
Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı.
Taşra
teşkilatı olan bakanlıklarda insan kaynakları birimi genel müdürlük şeklinde
kurulabilir. Bağlı kuruluşların merkez teşkilatında ihtiyaca göre İnsan
Kaynakları Daire Başkanlığı ile Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
kurulur.
Taşra
teşkilatı ve kuruluşuna ilişkin esaslar
Madde
22- Taşra teşkilatı olan bakanlıklar illerde ve hizmetin niteliği ile
ihtiyaçlar dikkate alınarak ilçelerde teşkilatlanır. Bu teşkilatlar vali
ve kaymakama bağlı olarak çalışır.
Taşra
teşkilatının kurulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur:
a)
Taşra teşkilatı, görev ve hizmetin niteliğine, sosyal ve ekonomik şartlara
ve nüfus durumuna göre farklı yapıda kurulabilir.
b)
Bakanlıklar ile bağlı kuruluşların il ve ilçelerde, tek bir taşra teşkilatı
kurmaları esastır.
c)
Kamu hizmetlerinin zorunlu kıldığı hallerde, birden çok ili kapsayan
alanlarda, sürekli veya geçici nitelikte olmak üzere, kanunla bölge teşkilatı
kurulabilir. Ancak, bölge düzeyinde teşkilatlanan bakanlıklar illerde,
illerde teşkilatlanan bakanlıklar ise bölge düzeyinde teşkilatlanamaz.
d)
Bölge kuruluşları dışındaki taşra teşkilatları, Bakanlar Kurulu kararı
ile kurulur, kaldırılır veya değiştirilir.
Yurtdışı
hizmetlerinin yürütülmesi
Madde
23- Dışişleri Bakanlığı ile Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı
hariç, bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşları yurtdışı teşkilatı
kuramazlar. Bakanlık ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından hangilerinin
hangi ülkelerde yurtdışı hizmeti sunacağı Bakanlar Kurulu tarafından
belirlenir. Bu suretle belirlenecek kurum ve kuruluşların yurtdışı
hizmetleri ilgili kurum veya kuruluş personelinin Dışişleri Bakanlığı
kadrolarına belirli süreli olarak görevlendirilmesi suretiyle yürütülür.
Bu görevlere Dışişleri Bakanlığı elemanları atanamaz ve görevlendirilemez.
Bağlı
kuruluşlar
Madde
24- Bağlı kuruluşlar, bir bakanlığın hizmet ve görev alanına giren
anahizmetlerden özel önemi bulunanları yürütmek üzere, kanunla kurulan
kuruluşlardır. Başbakanlığa bağlı olanların dışında müsteşarlık şeklinde
bağlı kuruluş kurulamaz.
Bağlı
kuruluşlar, merkez teşkilatı ile istisnai ve zorunlu hallere münhasır olmak
üzere ihtiyaca göre kurulan taşra teşkilatından oluşur. Ancak, bölge düzeyinde
teşkilatlanan bağlı kuruluşlar illerde, illerde teşkilatlanan bağlı
kuruluşlar ise bölge düzeyinde teşkilatlanamaz. Bağlı kuruluşların taşra
teşkilatı kanunla kurulur.
Bağlı
kuruluşların anahizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimleri 18 inci madde
ile bakanlık merkez teşkilatının teşkilatlanmasına ilişkin diğer hükümler
gözönünde bulundurularak hizmet özelliklerine göre kuruluş kanunlarında
belirlenir. Ayrıca, bağlı kuruluşlarda temel görev ve hizmetlerin bir gereği
olarak, kurum dışı müşteri, mükellef veya üçüncü kişi ve kuruluşlara
yönelik olmak üzere, kuruluş kanunlarında belirtilmek şartıyla anahizmet
birimi şeklinde rehberlik ve denetim birimi oluşturulabilir.
İlgili
kuruluşlar
Madde
25- İlgili kuruluşlar; özel kanun veya statü ile kurulan, iktisadi devlet teşekkülleri
ve kamu iktisadi kuruluşları ile bunların müessese, ortaklık ve iştirakleri
veya özel hukuki, mali ve idari statüye tabi, hizmet bakımından yerinden yönetim
kuruluşlarıdır.
Bu
kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile teşkilatlanmalarına ilişkin
esaslar ve ilgili olduğu bakanlık, kuruluş kanunu veya statülerinde
belirlenir. Müsteşarlık şeklinde ilgili kuruluş kurulamaz.
İlgili
kuruluşların anahizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimleri, 18 inci
madde ile bakanlık merkez ve bağlı kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin
diğer hükümler gözönünde bulundurularak hizmet özelliklerine göre kuruluş
kanunlarında veya statülerinde belirlenir.
İlişkili
kuruluşlar
Madde
26- İlişkili kuruluşlar, piyasalara ilişkin düzenleyici ve denetleyici görev
yapan, kamu tüzel kişiliği ile idari ve mali özerkliği haiz, özel kanunla
kurulan kuruluşlardır.
Bu
kuruluşların ilişkili olduğu bakanlık, kuruluş kanununda gösterilir.
Strateji
Geliştirme Kurulu ve diğer sürekli kurullar
Madde
27- Bakanlıklarda, bakanlık stratejilerinin, amaç ve politikalarının
belirlenmesine, bakanlık hizmet ve teşkilatının geliştirilmesine, bakanlık
faaliyetlerinin performans sonuçlarının değerlendirilmesine yardımcı olmak
üzere Strateji Geliştirme Kurulu oluşturulur. Bu Kurul, bakanlık müsteşarının
başkanlığında, bakanlıkların kuruluş kanunlarında belirtilen birim
amirlerinden oluşur. Bu kurula, konu ile ilgili kişiler, kamu veya özel
kuruluş ve sivil toplum örgütü temsilcileri çağrılabilir. Kurulun
sekreterya hizmetleri Strateji Geliştirme Başkanlığınca yürütülür.
Ayrıca
bakanlıklarda ve bağlı kuruluşlarda, görevleri ve teşekkül tarzı kuruluş
kanunlarında gösterilmek kaydıyla sürekli kurullar oluşturulabilir.
Hiyerarşik
kademeler ve unvanlar
Madde
28- Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların
hiyerarşik kademeleri ve unvanları; hizmetin özelliklerinden kaynaklanan
farklılıklar dikkate alınmak suretiyle aşağıdaki şekilde düzenlenir:
a)
Bakanlık merkez teşkilatında:
1.
Müsteşarlık,
2.
Genel Müdürlük, Başkanlık, Daire Başkanlığı,
3.
Müdürlük.
Taşra
teşkilatı olan bakanlıklarda Genel Müdürlüklere bağlı olarak daire başkanlığı
kurulabilir.
b)
Bağlı kuruluşlarda
Müsteşarlık
şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1.
Müsteşarlık,
2.
Genel Müdürlük, Daire Başkanlığı,
3.
Müdürlük.
Başkanlık
şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1.
Başkanlık,
2.
Daire Başkanlığı,
3.
Müdürlük.
Genel
Müdürlük şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1.
Genel Müdürlük,
2.
Daire Başkanlığı,
3.
Müdürlük.
c)
Taşra teşkilatı il kuruluşlarında:
1.
Vali,
2.
İl Müdürlüğü,
3.
Şube Müdürlüğü.
d)
Taşra teşkilatı ilçe kuruluşlarında:
1.
Kaymakam,
2.
İlçe Müdürlüğü,
3.
İhtiyaç duyulan ilçelerde şube müdürlüğü.
e)
Bölge kuruluşlarında:
1.
Bölge Müdürlüğü,
2.
Şube Müdürlüğü veya Başmühendislik.
Dışişleri
Bakanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Milli İstihbarat Teşkilatı
Müsteşarlığı ile ilişkili kuruluşlar bu maddede öngörülen hiyerarşik
kademe ve unvanlara ilişkin hükümlere tabi değildir. Bunların hiyerarşik
kademe ve unvanları kuruluş kanunlarında düzenlenir.
Kuruluş
işlemlerinin tamamlanması
Madde
29- Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatı ile bağlı ve ilgili
kuruluşların kurulma işlemleri, genel hükümlere göre kadro ihdası ile
tamamlanır.
İKİNCİ
BÖLÜM
Danışma
Birimlerinin Görev ve Yetkileri
Strateji
Geliştirme Başkanlığı
Madde
30- Strateji Geliştirme Başkanlığı aşağıdaki görevleri yapar:
a)
Ulusal kalkınma strateji ve politikaları, yıllık program ve hükümet
programı çerçevesinde bakanlığın orta ve uzun vadeli strateji ve
politikalarını belirlemek, amaçlarını oluşturmak üzere gerekli çalışmaları
yapmak,
b)
Bakanlığın görev alanına giren konularda performans ve kalite ölçütleri
geliştirmek ve bu kapsamda verilecek diğer görevleri yerine getirmek,
c)
Bakanlık bütçesini stratejik plana ve yıllık hedeflere göre hazırlamak;
bakanlık faaliyetlerinin bunlara uygunluğunu izlemek ve değerlendirmek,
d)
Bakanlığın yönetimi ile hizmetlerin geliştirilmesi ve performansla ilgili
bilgi ve verileri toplamak, analiz etmek, yorumlamak ve yıllık faaliyet
raporlarını hazırlamak,
e)
Üst yönetimin iç denetime yönelik işlevinin etkililiğini ve verimliliğini
artırmak için gerekli hazırlıkları yapmak,
f)
Bakanlığın görev alanına giren konularda, hizmetleri etkileyecek dış faktörleri
incelemek, kurum içi kapasite araştırması yapmak, hizmetlerin etkinliğini
ve tatmin düzeyini analiz etmek ve genel araştırmalar yapmak,
g)
Yönetim bilgi sistemlerine ilişkin hizmetleri yerine getirmek,
h)
Strateji Geliştirme Kurulunun sekreterya hizmetlerini yürütmek.
Hukuk
Müşavirliği
Madde
31- Hukuk Müşavirliği aşağıdaki görevleri yapar:
a)
Bakan, bakanlık birimleri ve diğer bakanlıklar tarafından gönderilen kanun,
tüzük ve yönetmelik tasarıları ile diğer hukuki konular hakkında görüş
bildirmek,
b)
Bakanlığın menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki
tedbirleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun
olarak yapılmasına yardımcı olmak,
c)
8 Ocak 1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre adli ve idari
davalarda gerekli bilgileri hazırlamak, taraf olduğu idari davalarda bakanlığı
temsil etmek veya bakanlıkça hizmet satınalma yoluyla temsil ettirilen
davaları takip ve koordine etmek.
Basın
ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Madde
32- Bakanlıklarda, basın ve halkla ilişkilerle ilgili faaliyetleri planlamak
ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere göre yürütülmesini sağlamak
üzere Basın ve Halkla ?lişkiler Müşavirliği kurulabilir.
Bakanlık
Müşavirleri
Madde
33- Bakanlıklarda, önem ve öncelik taşıyan konularda bakanlık makamına
yardımcı olmak üzere bakanlık müşavirleri bulunabilir.
Bakanlık
müşavirleri bakanlık makamına bağlıdır.
Bakanlık
müşavirlerinin gerekli olup olmadığı ve yirmiyi geçmeyecek şekilde sayısı
kuruluş kanunlarında gösterilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Yardımcı
Hizmet Birimlerinin Görev ve Yetkileri
Özel
Kalem Müdürlüğü
Madde
34- Özel Kalem Müdürlüğü; bakanın çalışma programını; resmi ve özel
yazışmalarını; protokol ve tören işlerini düzenlemek, yürütmek ve bakanın
vereceği diğer işleri yapmakla görevlidir.
İnsan
Kaynakları Daire Başkanlığı
Madde
35- İnsan Kaynakları Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a)
Bakanlığın insan gücü politikası ve planlaması konusunda çalışmalar
yapmak ve tekliflerde bulunmak,
b)
Bakanlık personelinin atama, nakil, terfi, ücret, emeklilik ve benzeri özlük
işlemlerini yürütmek,
c)
Bakanlık teşkilatının eğitim planını hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek,
d)
Bakanlığın görev alanına giren konularda mahalli idarelere dönük eğitim
programları hazırlamak ve uygulamak,
e)
Bakan ve müsteşar tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.
Destek
Hizmetleri Daire Başkanlığı
Madde
36- Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a)
Satınalma, kiralama, bakım ve onarım, arşiv, sağlık ve benzeri her türlü
idari ve mali hizmetleri yürütmek,
b)
Bakanlık sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek,
c)
Bakan ve müsteşar tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.
Bağlı
ve ilgili kuruluşların danışma ve yardımcı hizmet birimleri
Madde
37- Bakanlık bağlı ve ilgili kuruluşlarındaki danışma ve yardımcı
hizmet birimlerinin görevleri, bakanlık merkez teşkilatındaki benzer
birimlerin görevleri esas alınarak düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ
KISIM
Kamu
Yönetiminde Denetim
Denetim
Madde
38- Denetim; kamu kurum ve kuruluşlarının faaliyet ve işlemlerinde hataların
önlenmesine yardımcı olmak, çalışanların ve kuruluşların gelişmesine,
yönetim ve kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir ve tutarlı hale
gelmesine rehberlik etmek amacıyla; hizmetlerin süreç ve sonuçlarını
mevzuata, önceden belirlenmiş amaç ve hedeflere, performans ölçütlerine ve
kalite standartlarına göre; tarafsız olarak analiz etmek, karşılaştırmak
ve ölçmek; kanıtlara dayalı olarak değerlendirmek, elde edilen sonuçları
rapor haline getirerek ilgililere duyurmaktır.
Denetimin
kapsamı ve türleri
Madde
39- Kamu kurum ve kuruluşlarında iç ve dış denetim yapılır. İç denetim,
hataların önlenmesi, risk ve zayıflıkların belirlenmesi, iyi uygulama örneklerinin
yaygınlaştırılması, yönetim sistemlerinin ve süreçlerinin geliştirilmesi
amacıyla yapılan denetimdir.
Dış
denetim, kamu kurum ve kuruluşlarının hesap verme sorumluluğu çerçevesinde
bütün faaliyet, karar ve işlemlerinin, kurumsal amaç, hedef ve planlara ve
kanunlara uygunluk yönünden incelenmesi ve sonuçlarının değerlendirilmesidir.
Kamu
kurum ve kuruluşlarının iç ve dış denetimi; hukuka uygunluk, mali denetim
ve performans denetimini kapsar.
a)
Hukuka uygunluk denetimi; eylem ve işlemlerin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik
ve diğer mevzuata uygunluğunun,
b)
Mali denetim; gelir, gider ve mallara ilişkin hesap ve işlemlerin doğruluğunun,
mali tabloların tasdikinin ve mali sistemlerin,
c)
Performans denetimi; yönetimin bütün kademelerinde gerçekleştirilen
faaliyet ve programların planlanması, uygulanması ve kontrolü aşamalarında
ekonomikliğin, verimliliğin veetkililiğin,
denetlenmesini
ifade eder.
Denetlemeye
yetkili kurumlar
Madde
40- İç denetim kamu kurum ve kuruluşlarının kendi yöneticileri veya ilgili
kurumun üst yöneticisinin görevlendireceği iç denetim elemanları tarafından
yapılır.
Merkezi
idareye dahil kurum ve kuruluşlarla il özel idareleri, belediyeler ve bunlara
bağlı kuruluşlar ve mahalli idare birliklerinin dış denetimi Sayıştay
tarafından yapılır veya Sayıştayca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde
yaptırılır, sorumluların hesapları ve işlemleri kesin hükme bağlanır.
Bu amaçla Sayıştayın teşkilat yapısı içinde özel ihtisas daireleri oluşturabileceği
gibi, bölge düzeyinde taşra birimleri de kurulabilir.
Köyler
ile köylerin kendi aralarında kurdukları birlikler, mülki idare amirleri
eliyle denetlenir.
Bilgi
edinme hakkı ve saydamlık
Madde
41- Gerçek ve tüzel kişiler, kanunla belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde
bilgi edinme hakkına sahiptir. Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel
kişilerin talep etmeleri halinde, istenen bilgi ve belgeleri kanunda belirtilen
istisnalar dışında vermekle yükümlüdür.
Kamu
kurum ve kuruluşları, görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki temel
nitelikli karar ve işlemlerini, mal ve hizmet alımlarını, satımlarını,
projelerini ve yıllık faaliyet raporlarını bilgi iletişim teknolojilerini
de kullanmak suretiyle kamuoyunun bilgisine sunarlar.
Kesinleşen
faaliyet ve denetim raporları uygun vasıtalarla kamuoyunun incelemesine açık
hale getirilir. Mahalli idarelerde bu raporlar meclislerinin ilk toplantısında
üyelerin bilgisine de sunulur.
Mahalli
idareler halk denetçisi
Madde
42- Her ilde, mahalli idareler ve bunlara bağlı kuruluşlar ile bu idareler
tarafından kurulan birlik ve işletmelerin, gerçek ve tüzel kişilerle ilgili
işlem ve eylemlerinin hukuka uygunluğunu değerlendirmek, aralarındaki anlaşmazlıkların
çözümüne yardımcı olmak üzere bir halk denetçisi seçilir.
Halk
denetçisi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) fıkrasının
1, 4, 5, 6 ve 7 nci bentlerinde belirtilen şartları taşıyan; hukuk, iktisat,
işletme, maliye, kamu yönetimi, çalışma ekonomisi alanlarında en az dört
yıllık yükseköğretim kurumlarından mezun veya bu alanlarda lisansüstü
derece sahibi ve en az on yıl mesleki tecrübe sahibi, toplumda saygınlığı
bulunan kişiler arasından beş yıl süre ile görev yapmak üzere il genel
meclisinin üçte iki çoğunluğunun kararı ile seçilir. İlk iki turda üçte
iki çoğunluk sağlanamazsa, üçüncü turda salt çoğunlukla seçim sonuçlandırılır.
Halk denetçiliğine kişiler kendileri aday olabileceği gibi, il genel meclisi
üyelerinin beşte biri tarafından da aday gösterilebilir.
Halk
denetçisi, asliye hukuk mahkemesinde görevinin devamı süresince işlerini
tam bir dikkat, dürüstlük ve tarafsızlık ile yürüteceğine, kanun hükümlerine
aykırı hareket etmeyeceğine dair yemin ederek görevine başlar. Yemin için
yapılan başvuru mahkemece acele işlerden sayılır.
Halk
denetçisi, görevini engelleyen fiziki ve psikolojik bir rahatsızlığı, görevi
gereği edindiği kişisel bilgi ve sırları açıklaması, eylem ve işlemleri
ile kendisine olan güvenin sarsılması sebepleriyle il genel meclisinin üçte
iki çoğunluğun kararı ile görevinden alınabilir. Bu şekilde boşalan halk
denetçiliğine, kalan süreyi tamamlamak üzere yenisi seçilir.
Halk
denetçisi, görevinin devamı süresince, herhangi bir kamu kuruluşunda veya
özel kuruluşta ücretli bir işte çalışamaz. Kamu görevlileri arasından
seçilen halk denetçisi, bu süre için kurumundan izinli sayılır. Bu şekilde
seçilen halk denetçilerinin kadroları ve tabi olduğu sosyal güvenlik kurumu
ile ilişkileri devam eder, ancak bunların ve diğer halk denetçilerinin daha
önce tabi oldukları sosyal güvenlik kurumlarına ödenmesi gereken primleri
kendileri tarafından yatırılır.
Halk
denetçisinin bürosu ve yeteri kadar personel il özel idaresi tarafından sağlanır.
Halk denetçisine, il nüfusu 500.000’e kadar olan illerde 50.000;
500.001-1.000.000 olan illerde 60.000; 1.000.001-2.000.000 olan illerde 70.000
ve 2.000.001’den fazla olan illerde 80.000 gösterge rakamının Devlet
memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak
miktarda aylık brüt ödenek ödenir. Halk denetçisi gördüğü hizmet
nedeniyle talep sahiplerinden hiçbir şekilde ücret veya başka bir karşılık
alamaz.
Halk
denetçisi, birinci fıkrada sayılan kuruluşların gerçek ve tüzel kişileri
ilgilendiren işlem ve eylemlerine karşı menfaati ihlal edilenler tarafından
yapılacak başvuru üzerine, gerekli bilgi ve belgeleri inceleyerek, gerektiğinde
tarafları dinleyerek, kırkbeş gün içinde kararını verir. Kararı, ilgili
idareye ve talep sahibine bildirir.
İlgili
idare halk denetçisinin verdiği karara karşı tutumunu en geç on gün içinde
açıklar. İdare, halk denetçisinin tavsiyesini uygun bulmazsa görüşünü
gerekçelendirmek zorundadır. Halk denetçisinin raporları kamuoyuna açıktır.
İlgili
kurum ve kuruluşlar, halk denetçisi tarafından istenen bilgi ve belgeleri ile
soruların cevaplarını en geç bir hafta içinde vermek zorundadır.
Konusu
açık olmayan, somut iddia içermeyen, halk denetçisinin yetki alanına
girmeyen veya dava konusu yapıldığı anlaşılan başvurular işleme
konulmaz. Halk denetçisi incelemesi sırasında, teknik hususlarda bedeli il özel
idare bütçesinden karşılanmak suretiyle her türlü uzmandan yararlanabilir.
Menfaati
ihlal edilen gerçek veya tüzel kişiler, işlem ve eylemden haberdar olduktan
sonra veya yaptıkları başvuruya süresi içinde cevap verilmemesi üzerine
otuz gün içerisinde halk denetçisine başvurabilirler. Halk denetçisine başvuru,
eylem ve işlemin tekemmül tarihinden itibaren altı ayı geçemez.
Dava
açma süresi içinde halk denetçisine yapılan başvuru, dava açma süresini
durdurur. Halk denetçisinin tavsiye kararının verilen süre içinde yerine
getirilmemesi veya başvuru sahibini tatmin etmemesi halinde, kararda belirtilen
sürenin bitiş tarihinden itibaren, talep sahibinin dava açma süresi yeniden
işlemeye başlar.
Dava
konusu edilmiş veya üçüncü kişilere dönük karar ve işlemler sebebiyle
halk denetçisine başvurulamaz. Halk denetçisine başvuru, idari yargıya müracaat
hakkının önşartı değildir.
Halk
denetçisi, incelemesi nedeniyle elde ettiği kişilere ait bilgilerin gizliliğinin
korunmasından sorumludur. Halk denetçisi tarafından alınan tavsiye kararları
arşivlenir. Halk denetçisi, her yıl Ocak ayında, bir önceki yılda verdiği
tavsiye kararları ile ilgili genel değerlendirme raporunu il genel meclisinin
bilgisine sunar.
DÖRDÜNCÜ
KISIM
Çeşitli
ve Geçici Hükümler
BİRİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli
Hükümler
Yöneticilerin
sorumlulukları
Madde
43- Bu Kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşların her kademedeki yöneticileri,
görevlerini mevzuata, stratejik plan ve programlara, performans ölçütlerine
ve hizmet kalite standartlarına uygun olarak yürütmekten üst kademelere karşı
sorumludur.
İdari
düzenleme yetkisi
Madde
44- Bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, önceden kanunla düzenlenmeyen ve açıkça
yetki verilmeyen konularda yönetmelikle düzenleme yapamazlar.
Yetki
devri
Madde
45- Bakanlıklar ile bağlı ve ilgili kuruluşların üst düzey yöneticileri,
vali ve kaymakamlar ile belediye başkanları, sınırlarını açıkça
belirtmek ve yazılı olmak şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına
devredebilir. Yetki devri, uygun araçlarla ilgililere duyurulur.
İnsan
kaynakları yönetimi
Madde
46- Kamu hizmetleri memurlar, tam zamanlı veya kısmi zamanlı çalışan diğer
kamu görevlileri ve işçiler eliyle yürütülür.
Memurlar
ve diğer kamu görevlilerinin işe alınmaları ve görevde yükselmeleri
ehliyete dayalı seçme sınavı ve liyakat esasına göre yapılır.
Diğer
kamu görevlileri ile işçilerden tam zamanlı veya kısmi zamanlı olarak ve
kadro şartına bağlı olmaksızın sözleşmeli statüde istihdam
edileceklerin sözleşmelerinde, ilgili personelin görevleri, hak ve yükümlülükleri
ile performans ölçütleri yer alır.
Memurlar
ve diğer kamu görevlileri, performans ölçütlerine göre değerlendirilir ve
ödüllendirilir.
Hükümetin
görevi sona erdiğinde, müsteşarlar ile başkanlık ve genel müdürlük şeklinde
kurulan bağlı ve ilgili kuruluşlarda kendi genel kurullarının seçimiyle
gelenler dışındaki başkan veya genel müdürlerin görevi kendiliğinden
sona ermiş sayılır. Ancak bu görevlere yeni bir atama ya da görevlendirme
yapılıncaya kadar bu kişiler görevlerine devam ederler. Bu şekilde görevi
sona erenlerden başka bir göreve atanmayanlar, özlük hakları saklı kalmak
üzere, kadro şartı aranmaksızın bakanlık müşaviri olarak atanırlar.
Merkezi
idarede 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin
Kanun hükümleri dışında kalan memurların atamaları bakan tarafından yapılır.
Bakan bu yetkisini alt kademelere devredebilir. Bakanlık bağlı ve ilgili
kuruluşlarının kuruluş kanunlarındaki atamaya ilişkin özel hükümler
saklıdır.
Merkezi
idarenin kadro ihdas, iptal ve değişikliği ile kadrolara ilişkin diğer
hususlar genel hükümlere tabidir.
Başka
kurumlarda personel görevlendirme
Madde
47- Bakanlıklarda bakanın, il özel idarelerinde valinin, belediyelerde ise
belediye başkanının talebi ve ilgilinin ve kurumunun muvafakatı üzerine,
merkezi idare personelinden memur statüsünde olanlar mahalli idarelerin yönetici
kadrolarında veya bakanlıklarda geçici olarak görevlendirilebilir. Bu
personel, kurumundan izinli sayılır ve asıl kadrosuyla ilgisi devam eder.
Saklı
tutulan hükümler
Madde
48- Bu Kanunun İkinci Kısmındaki hükümler ile 46 ncı maddesi Milli Savunma
Bakanlığı hakkında uygulanmaz.
Kaldırılan
hükümler ve kuruluşlar
Madde
49- 27/9/1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanun, 24/10/1960 tarihli ve 108 sayılı
Savunma Sekreterlikleri Kurulmasına Dair Kanun ile 24/6/1983 tarihli ve 72 sayılı
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulunun Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname yürürlükten kaldırılmıştır.
9/5/1985
tarihli ve 3202 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunla kurulan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü kaldırılmıştır.
Dışişleri
Bakanlığı ile Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı dışında
bakanlıkların ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatları
kaldırılmış ve yurtdışı kadroları iptal edilmiştir.
Bakanlıklar
ile bağlı ve ilgili kuruluşlar ve bu Kanun kapsamına giren diğer kamu kurum
ve kuruluşlarının kuruluş ve görevlerine ilişkin kanunların ve kanun hükmünde
kararnamelerin bu Kanun hükümlerine aykırı hükümleri uygulanmaz.
İKİNCİ
BÖLÜM
Geçici
Hükümler
Geçici
Madde 1- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;
a)
Milli Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatının görev ve yetkileri ile bina,
okul, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları, bütçe
ödenekleri ve kadroları ile birlikte olmak üzere personeli il özel
idarelerine,
b)
Sağlık Bakanlığı taşra teşkilatının görev ve yetkileri, eğitim
hastaneleri hariç, sağlık evi, sağlık ocağı, sağlık merkezi, dispanser
ile hastaneler araç, gereç, taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları,
bütçe ödenekleri ve kadroları ile birlikte olmak üzere personeli il özel
idarelerine,
c)
Kültür ve Turizm Bakanlığı taşra teşkilatının görev ve yetkileri,
ulusal nitelik taşımayan kütüphane ve müzeler ile halk kütüphaneleri, kültür
merkezleri bina, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları,
bütçe ödenekleri ve kadroları ile birlikte olmak üzere personeli belediye sınırları
içinde belediyelere, belediye sınırları dışında il özel idarelerine, ören
yerleri ise il özel idarelerine,
d)
Çevre ve Orman Bakanlığı taşra teşkilatının görev ve yetkileri ile
fidanlıklar, piknik yerleri, dinlenme ve benzeri tesisler, belediye sınırları
içinde belediyelere; belediye sınırları dışında bulunan bu gibi tesis ve
yerler ile milli parklar il özel idarelerine,
e)
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı taşra teşkilatının görev ve yetkileri,
ulusal ve bölgesel düzeyde faaliyet gösteren araştırma enstitüleri ve
laboratuvarlar hariç enstitü ve laboratuvarları ile üretme istasyonları
bina, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz malları alacak ve borçları, bütçe
ödenekleri ve kadroları ile birlikte olmak üzere personeli il özel
idarelerine,
f)
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü taşra teşkilatının
görev ve yetkileri ile huzurevi, çocuk yuvası, kreş gibi tesisler, bina, araç,
gereç, taşınır ve taşınmaz mallar, alacak ve boçları, bütçe ödenekleri
ve kadroları ile birlikte olmak üzere personeli belediye sınırları içinde
belediyelere, belediye sınırları dışında il özel idarelerine,
g)
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü taşra teşkilatının görev ve yetkileri
ile spor sahaları, spor salonları, stadyumlar ve diğer spor tesisleri bina,
araç, gereç, taşınır ve taşınmaz mallar, alacak ve borçları, bütçe ödenekleri
ve kadroları ile birlikte olmak üzere personeli belediye sınırları içinde
belediyelere, belediye sınırları dışında il özel idarelerine,
h)
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı taşra
teşkilatının görev ve yetkileri ile bina, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz
mallar, alacak ve borçları, bütçe ödenekleri ve kadroları ile birlikte
olmak üzere personeli il özel idarelerine,
devredilmiştir.
Birinci
fıkranın (c), (d), (f) ve (g) bentlerinde belediyelere devredilen bina, araç,
gereç, personel, taşınır ve taşınmaz mallar, alacak ve borçların, büyükşehir
belediyesi bulunan yerlerde paylaşımı özel kanununda belirtilen hükümlere
tabidir.
Birinci
fıkranın (b) bendinde il özel idarelerine devredilen sağlık evi, sağlık
ocağı, sağlık merkezi ve dispanser gibi koruyucu sağlık hizmeti veren
tesisler il özel idarelerince Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen esas
ve usullere göre bina, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz mallar, alacak
ve borçları, bütçe ödenekleri ve kadroları ile birlikte olmak üzere
personeli belediyelere devredilebilir.
Birinci
fıkranın (e) bendinde il özel idarelerine devri öngörülen enstitü ve
laboratuvarlar Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından belirlenen esas ve
usullere göre bina, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz mallar, alacak ve
borçları, bütçe ödenekleri ve kadroları ile birlikte olmak üzere
personeli görev alanına göre üniversitelere, kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarına veya belediyelere devredilebilir.
Milli
Eğitim Bakanlığı dışındaki bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarına
bağlı sağlık, tarım, adalet, tapu kadastro ve Anadolu meteoroloji meslek
liseleri bina, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz malları ile bunlara ait
bütçe ödenekleri Milli Eğitim Bakanlığına devredilmiştir. Bu fıkrada öngörülen
devir işlemleri ile bu okulların personelinden devredilecek olanlara ait işlemler
Milli Eğitim Bakanlığı ile ilgili bakanlık veya kuruluşlar arasında yapılacak
protokollere göre 2003-2004 öğretim yılı sonunda tamamlanır.
Devir
ve tasfiye, Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı ile ilgisine göre
bu maddede belirtilen bakanlıklar tarafından birlikte hazırlanarak Bakanlar
Kurulu tarafından yürürlüğe konulacak esas ve usullere göre birinci fıkranın
(a) ve (b) bendi dışında en geç bir yıl içinde gerçekleştirilir. Ancak,
atanacak personel ile devredilecek taşınır ve taşınmaz mallar, ilgili
mahalli idarelerin ihtiyacı dikkate alınarak belirlenir. Birinci fıkranın
(a) ve (b) bendinde belirtilen kadroların dışındaki unsurların devri bir yıl
içinde, kadroların ve taşra teşkilatının bunlara ilişkin görev ve
yetkilerinin devri ise Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve
ilgili bakanlık tarafından birlikte hazırlanarak Bakanlar Kurulunca yürürlüğe
konulacak esaslara göre kademeli olarak beş yıl içinde yapılır. Bu süre içerisinde
devredilmeyen kadrolara ait atamalar ilgisine göre Milli Eğitim Bakanlığı
veya Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmaya devam edilir.
Geçici
Madde 2- Kaldırılan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görev ve
yetkileri; araç, gereç, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, bunlara
ait ödeneklerle birlikte İstanbul dışında il özel idarelerine; İstanbul
ilinde ise bu hizmetleri il hudutları dahilinde yapmak üzere İstanbul Büyükşehir
Belediyesine devredilmiştir. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü merkez teşkilatı
personeli Tarım ve Köyişleri Bakanlığına, İstanbul dışındaki taşra teşkilatı
personeli bulundukları illerdeki il özel idarelerine, İstanbul’da ise İstanbul
Büyükşehir Belediyesi Başkanlığına kadro ve pozisyonları ile birlikte
devredilmiş ve bunlar da başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bu kadro ve
pozisyonlara atanmış sayılır.
3202
sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanunda geçen “Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü” ibareleri İstanbul
ilinde “İstanbul Büyükşehir Belediyesi”, İstanbul dışında ise “il
özel idaresi” olarak uygulanır.
Birinci
fıkrada belirtilen tasfiye ve devir işlemleri Bakanlar Kurulu tarafından
belirlenecek esas ve usullere göre altı ay içinde gerçekleştirilir.
Geçici
Madde 3- Yüksek Denetleme Kurulunun personeli, araç, gereç, her türlü taşınır
ve taşımaz malları ve bütçesi Sayıştaya devredilmiştir.
Yüksek
Denetleme Kurulunda çalışanlardan; başkan ve üyeler başka bir işleme
gerek kalmaksızın ve kadro şartı aranmaksızın, birinci sınıfa ayrılmış,
birinci sınıfa ayrıldıktan sonra alt yılını tamamlamış ve birinci sınıfa
ayrılma niteliklerini kaybetmemiş Sayıştay uzman denetçisi; başdenetçi,
denetçi ve denetçi yardımcıları da kazanılmış hak aylık derecelerine
uygun Sayıştay uzman denetçisi, Sayıştay başdenetçisi, Sayıştay denetçisi
ve Sayıştay denetçi yardımcısı kadrolarına atanmış sayılır. Sayıştay
uzman denetçiliğine atanmış sayılan başdenetçi ve denetçilerin birinci sınıfa
ayrılmalarına ve uygulamaya ilişkin hususlar 832 sayılı Sayıştay Kanunu
çerçevesinde Sayıştay Genel Kurulunca belirlenir. Diğer personel ise Sayıştay
Başkanınca kadro şartı aranmaksızın durumlarına uygun kadrolara atanır.
Devirle ilgili bütün işlemler Sayıştay Başkanınca yerine getirilir.
Yapılan
atamalar sonucu, kaldırılan Yüksek Denetleme Kurulunun her statüdeki
mensuplarına, devir tarihindeki kadro ve pozisyonlarına ait aylık, ücret, ek
ödeme, ikramiye ve benzeri adlar altında yapılmakta olan ödemelerin net
tutarının, Sayıştay mevzuatına göre hak edecekleri aylık ücret, ek ödeme,
ikramiye ve benzeri adlar altında yapılmakta olan ödemelerin net tutarından
fazla olması halinde aradaki fark giderilinceye kadar herhangi bir vergi ve
kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak ödenir.
Mülga
72 saylı Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren kuruluşların
denetiminde, Sayıştay Kanununda yapılacak düzenlemeye kadar uygulanacak her
türlü usul ve esaslar Sayıştay Genel Kurulunca belirlenir. Mülga Yüksek
Denetleme Kurulunca halen yürütülmekte olan denetime ilişkin iş ve işlemler
Sayıştay Genel Kurulunca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde Sayıştayca
sonuçlandırılır.
8/6/1984
tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname, 2/4/1987 tarihli ve 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri İle
Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında
Kanun ve diğer kanunlarda Yüksek Denetleme Kuruluna yapılan atıflar Sayıştaya
yapılmış sayılır.
Geçici
Madde 4- 23 üncü maddede öngörülen Bakanlar Kurulu kararı üç ay içinde
çıkarılır. 23 üncü maddede sözü edilen bakanlıklar ile diğer kamu
kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatları bu kararnameye göre yapılacak
görevlendirmelerin tamamlanmasına kadar görevlerine devam ederler.
Geçici
Madde 5- Bu Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarının kuruluş ve görevlerine
ilişkin kanun, kanun hükmünde kararname ve diğer mevzuatlarında bu Kanunda
belirtilen ilkeler doğrultusunda gerekli değişiklikler bir yıl içinde yapılır.
Geçici
Madde 6- 5 inci maddenin (l) bendine aykırı mal ve hizmet üretimi yapan
birimler iki yıl içinde tasfiye edilir.
Geçici
Madde 7- Bu Kanun uyarınca bakanlıklar ile bağlı ve ilgili kuruluşların
kuruluş kanunlarında yapılacak düzenlemeler nedeniyle kadro unvanı ve
derecesi değişen veya kaldırılanların eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge
ve her türlü zam ve tazminat hakları, yeni görevlerinde kaldıkları sürece,
şahıslarına bağlı olarak saklı tutulur.
Geçici
Madde 8- Bakanlıklar ile bağlı ve ilgili kuruluşların teşkilatları, bu
Kanun esaslarına göre yeniden düzenleninceye ve bu düzenleme uyarınca genel
hükümlere göre yeni kadrolar tespit ve ihdas edilinceye kadar bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihte mevcut olan kadroların kullanımına devam olunur.
Geçici
Madde 9- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Başbakanlık
ve bakanlıklar ile bağlı ve ilgili kuruluşlarda mevcut kadrolarda artış
yapılmamak kaydıyla 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname esaslarına göre sınıf, unvan ve derece değişikliği yapılabilir.
Yürürlük
Madde
50- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde
51- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(I)
SAYILI CETVEL
BAKANLIKLAR
1.
Adalet Bakanlığı,
2.
Milli Savunma Bakanlığı,
3.
İçişleri Bakanlığı,
4.
Dışişleri Bakanlığı,
5.
Maliye Bakanlığı,
6.
Milli Eğitim Bakanlığı,
7.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı,
8.
Sağlık Bakanlığı,
9.
Ulaştırma Bakanlığı,
10.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı,
11.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
12.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı,
13.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,
14.
Kültür ve Turizm Bakanlığı,
15.
Çevre ve Orman Bakanlığı.
(II)
SAYILI CETVEL
TAŞRA
TEŞKİLATI OLMAYAN BAKANLIKLAR
1.
Dışişleri Bakanlığı,
2.
Milli Eğitim Bakanlığı,
3.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı,
4.
Sağlık Bakanlığı,
5.
Ulaştırma Bakanlığı,
6.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı,
7.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı,
8.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,
9.
Kültür ve Turizm Bakanlığı,
10.
Çevre ve Orman Bakanlığı