ŞEHİR VE KASABALARDA MAHALLE
MUHTAR VE İHTİYAR
HEYETLERİ TEŞKİLİNE DAİR
KANUN
Kanun Numarası
: 4541
Kabul Tarihi
: 10/4/1944
Yayımlandığı R. Gazete :
Tarih : 15/4/1944 Sayı: 5682
Yayımlandığı Düstur
: Tertip: 3 Cilt: 25
Sayfa: 227
Madde 1 - Şehir ve kasabalarda kurulu bulunan ve Belediye Kanununun 8
inci
maddesine
göre kurulacak olan mahallelerde bir muhtar ve muhtarın başkanlığında
bir
ihtiyar heyeti bulunur.
Yapılacak işler bakımından bir kaç mahallenin bir muhtar ve ihtiyar
heyetine
bağlanması
veya bir mahallede birden fazla muhtar ve ihtiyar heyeti bulunması
belediye
meclisinin kararına ve o mahallin en büyük mülkiye memurunun tasdikına
bağlıdır.
Madde 2 - Mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti, bir muhtar ile dört azadan
teşekkül eder. Heyetin dört yedek azası vardır.
Madde 3 - Mahalle muhtar ve ihtiyar heyetinin göreceği işler şunlardır:
1 - Nüfus Kanunu hükümlerine göre:
A) Kendilerini nüfus sicillerine kaydettirmemiş olanlara,
B) Hüviyet cüzdanlarını kaybedenlere,
C) Doğum vakalarını nüfus idarelerine bildirmekle mükellef olanlara,
D) Ölüm vakaları için nüfus dairelerine,
E) Yer değiştirmelerinin kütüklere kaydı için alakadarlara,
F) Sanat, sıfat, mezhep ve eşkal gibi hususların nüfus sicillerine
kaydı
için
talep edenlere,
ilmuhaber vermek;
2 - 1111 numaralı Askerlik Kanunu hükümlerine tevfikan :
A) Askerlik yoklama memurları
tarafından istenilen malumatı vermek,
B) Askerlik şubelerine
davet pusulalarını imza mukabilinde alarak sahiplerine tebliğ etmek ve
davetlilerle beraber muayyen günde askerlik meclisine gitmek ve davete icabet
etmemiş olanlar hakkında malumat vermek,
C) Alakadarlara bildirilmek üzere gönderilen askere sevk cetvellerini,
hazır olan sahiplerine tebliğ ederek kendilerini ve hazır bulunmıyanlar hakkında
icabeden
meşruhatı kaydederek, cetveli o mahallin zabıta amirine teslim etmekle
beraber
kendisi de toplama yerinde hazır bulunarak istenilecek malumatı vermek,
D) Askere sevk tarihinden itibaren akibeti meçhul kalanlar hakkında şahadetname
vermek,
E) Askerlik çağında olanlardan 15 günden fazla bir müddetle şubesinin
bulunduğu mevkiden harice çıkmak istiyenlerin verecekleri haberi kaydetmek ve
şubelerine bildirmek;
3 - 1525 numaralı Şose ve Köprüler Kanunu hükümlerine göre:
A) Yol vergisi ile mükellef olanlar için hususi muhasebelerden
verilecek
cetvelleri
doldurmak,
B) Mükellefiyetlerini bedenen ifa edecek olanların vesikalarını
muayene ile
bu
mükellefiyeti ifadan kaçınmış olanların cetvellerini hususi muhasebeye
vermek;
4 - 1086 numaralı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre:
A) Sulh hakimleri nezdinde görülecek davalara ait vekaletname imzalarını
tasdik
etmek,
B) İmza vazına muktedir olmıyan veya yazı bilmiyen şahsın kullanacağı
mührü
veya
el ile yapacağı işareti tasdik etmek,
C) Adli müzaheret talebinde bulunanların mahkemeye ibraz edecekleri şahadetnameleri
tanzim etmek;
5 - 1412 numaralı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerine göre:
A) Bir davayı temyiz talebinde bulunacakların yatırmak mecburiyetinde
oldukları depo şartından müstesna tutulabilmesi için fakir olduklarına
dair ilmühaber
vermek,
B) Zabıtaca yapılacak bina aramalarında hazır bulunmak;
6 - Hayvan sirkatinin men'i hakkındaki kanun hükümlerine göre:
A) Hayvanını satmak istiyenlere ilmühaber vermek,
B) Tazmin ettirilmesi lazımgelen çalınmış hayvan bedelini, mahalle
halkına
taksim
etmek,
C) Hayvan hırsızları ve yatakları hakkında zabıt tanzim etmek;
7 - 797 numaralı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu hükümlerine göre:
mahallede her geçen ay içindeki ölüm vakalarını ertesi ayın on beşine
kadar varidat
dairelerine
yazı ile bildirmek;
8 - Tahsili Emval Kanunu mucibince yapılacak hacizlerde hazır bulunmak
ve
borçlarını
tediyede temerrüt edenlerin mali iktidarları olup olmadığına dair ilmühaber
vermek;
9 - 393 numaralı muzur hayvanların itlafı hakkındaki kanun hükmüne
göre:
Hayvanların
öldürülmesi için kullanılacak silah ve saireyi mücadele mevsiminde
mücadele
heyetinden makbuz mukabilinde alarak tevzi etmek ve mevsim hitamında
silahları
ve kullanılmamış maddeleri toplıyarak heyete teslim etmek;
10 - 1580 numaralı Belediye Kanunu hükümlerine göre: İntihap encümeni
teşkili için, belediyeler tarafından istenilecek kimseleri seçmek;
11 - Tedrisatı iptidaiye kararnamesi hükümlerine göre: Her yıl okul
açılmadan on beş gün evvel semtin bağlı bulunduğu ilk okulun baş öğretmeni
ile birlikte mahalle hududu içinde oturan ve mecburi Öğrenim yaşında olan
çocukların bir
cetvelini
tanzim ederek mühürlemek ve bu cetvelde adları yazılı çocuklardan
okula
devama mecbur olanları bu müddet içinde velilerine bildirmek ve devamsızlıkla
ilgili
her türlü tebliğ ve takiplere tavassut etmek;
12 - 2613 numaralı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu ile 2644 numaralı
Tapu
Kanunu
hükümlerine göre: Ferağ ve intikal ve kayıt işlerine ait ilmühaber ve
vesikalar
vermek ve meskenlere girerken hazır bulunmak;
13 - Mahalleye girdiğini haber aldığı hüviyeti meçhul ve şüpheli
şahıslar
hakkında
zabıtaya haber vermek;
14 - İnsan ve hayvanlara arız olan salgın ve bulaşıcı hastalıkların
ve nebatata hasar veren haşerelerin zuhurunu haber aldığı gün Hükümete
bildirmek;
15 - Yardıma muhtaç olanlara fakirlik ihtiyaç ilmühaberleri vermek;
16 - Mahallede sakin olanlar hakkında resmi müesseselerce istenilen hüsnühal
varakalarını
tanzim ve ikametgah senedi tasdik etmek;
17 - İcra Vekilleri Heyetince, halkın ihtiyaçlarını karşılamak ve
amme hizmetlerini kolaylaştırmak üzere karar altına, alınacak işlerden o
mahalleye taallük eden kısımları tatbik etmek.
Madde 4 - I) Yukarıki maddede yazılı vazifelerden muhtarın yalnız
olarak
göreceği
kısımlar şunlardır.
1 numaralı bendin B, E, F ve 2 nci bendin E harfiyle 7 ve 13 ve 14 üncü
bentlerde
yazılı işler.
II) Bu vazifelerden ihtiyar heyetinin çoğunluğu ile görülecek kısımlar
şunlardır:
1 numaralı bendin A ve 2 nci bendin A, B, C, D harflerinde ve 3 üncü
bentte
ve
4 üncü bendin A, B, C harflerinde ve 5 inci bendin A harfinde ve 6,8,9,10,11,
12,
15 ve 16 ncı bentlerde yazılı işler.
III) Bu vazifelerden muhtarların iki şahit huzuru ile göreceği kısımlar
şunlardır:
1 numaralı bendin C, D harflerinde yazılı işler,
IV) Bu vazifelerden yalnız iki azanın göreceği kısım şudur:
5 numaralı bendin B harfinde yazılı iş.
Madde 5 - (Mülga: 18/1/1984-2972/37 md.)
Madde 6 - (Mülga: 7/7/1950-5671/2 md.)
Madde 7 - (Mülga: 18/7/1963-287/3 md.)
Madde 8 - (Mülga: 18/1/1984-2972/37 md.)
Madde 9 - (Mülga: 18/7/1963-287/3 md.)
Madde 10 - Ana, baba, büyük ana, büyük baba, evlat, kardeş ve bu
derecedeki
sıhri
hısımlar mahalle muhtar ve ihtiyar heyetinde birleşemezler.
Madde 11-16 - (Mülga: 7/7/1950-5671/2 md.)
Madde 17 - (Mülga: 17/5/1947-5046/12 md.)
Madde 18 - Mahalle muhtar ve ihtiyar heyetleri vazifelerini ifada ihmal
ve
terahi
gösterdikleri takdirde vali veya kaymakamlar kendilerine yazılı ihtarda
bulunurlar.
Bu ihtara rağmen temerrüt edenlerin işten eli çektirilir ve idare
heyeti
karariyle vazifelerine nihayet verilir.
Madde 19 - (Mülga: 18/1/1984-2972/37 md.)
Madde 20 - Mahalle muhtarları ve ihtiyar heyetleri tarafından görülecek
hizmetlere
karşılık olarak iş sahiplerinden harç alınır ve alınan harç miktarı,
evrak
ve vesikalar üzerinde gösterilir.
Hangi işlerden ne miktar harç alınacağı her mali sene iptidasında
vilayet
idare
heyetlerince kararlaştırılır.
(Değişik: 29/8/1977-2108/8 md.) Yoksullukları mahalle muhtarı tarafından
kabul
edilenlerden ve üçüncü maddenin ikinci bendinde yazılı işlerden harç
alınmaz.
Madde 21 - Harçlar münhasıran muhtarlara aittir.
Muhtarlık işlerinin tedviri için lüzumlu kira, ısıtma, aydınlatma,
hademe
ücreti
gibi masraflar bu harçlardan ödenir.
Madde 22 - Mahalle muhtar ve ihtiyar heyetlerine, vazifelerini ifa
hususunda, mahalle bekçileri yardım etmekle mükelleftirler.
Madde 23 - Bu kanunun tatbik şekilleri hakkında bir nizamname yapılır.
Madde 24 - Şehir ve kasabalarda muhtarlığın ilgasına dair 2295
numaralı
kanun
ve Memurin Kanununun 47 nci maddesine bir fıkra eklenmesine dair 960 numaralı
kanun ile 1111 numaralı Askerlik ve 2613 numaralı Kadastro ve Tapu Tahriri
ve
2644 numaralı Tapu Kanunlarının bu kanunda yazılı muhtarlığa ait
vazifeler
hakkındaki
hükümleri kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 - (4541 sayılı Kanunun numarasız Muvakkat maddesi olup
teselsül için numaralandırılmıştır.)
ilk muhtar ve ihtiyar heyeti seçimlerine bu kanunun neşrini mütaakıp
bir ay
içinde
başlanılır.
Madde 25 - Bu kanun neşri tarihinden itibaren mer'idir.
Madde 26 - Bu kanunun hükümlerini icraya, İcra Vekilleri Heyeti
memurdur.
[1][1]
Bu kanunun, 29/8/1977 tarih ve
2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Kanunu'na aykırı hükümleri
mezkür Kanunun 7. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.